Η χολοκυστίτιδα είναι η φλεγμονή της χοληδόχου κύστης, ενός μικρού οργάνου κάτω από το ήπαρ που αποθηκεύει τη χολή. Συνήθως, η φλεγμονή της χοληδόχου κύστης προκαλείται από την απόφραξη του χοληδόχου αγωγού λόγω πέτρας στη χολή (χοληλιθίαση). Η κατάσταση αυτή μπορεί να είναι οξεία ή χρόνια, με την οξεία χολοκυστίτιδα να είναι πιο επείγουσα και συχνά πιο σοβαρή.
Αιτίες:
Η κύρια αιτία της χολοκυστίτιδας είναι η απόφραξη των χοληφόρων αγωγών από πέτρα στη χολή, αλλά υπάρχουν και άλλες αιτίες που μπορεί να προκαλέσουν φλεγμονή. Οι πιο κοινές αιτίες περιλαμβάνουν:
- Χοληλιθίαση (πέτρες στη χολή):
- Οι πέτρες στη χολή προκαλούν απόφραξη των χοληφόρων αγωγών, γεγονός που οδηγεί σε φλεγμονή της χοληδόχου κύστης.
- Μόλυνση (π.χ. βακτηριακή λοίμωξη):
- Σε ορισμένες περιπτώσεις, μια βακτηριακή λοίμωξη μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή της χοληδόχου κύστης.
- Αλλαγές στη χημική σύνθεση της χολής:
- Εάν η χολή δεν εκκρίνεται σωστά, μπορεί να προκαλέσει συγκέντρωση χοληστερόλης ή άλλων ουσιών που οδηγούν σε φλεγμονή.
- Διαταραχές στην κινητικότητα της χοληδόχου κύστης:
- Εάν η χοληδόχος κύστη δεν αδειάζει σωστά, μπορεί να αναπτυχθούν φλεγμονές.
- Ατραυματική ή χειρουργική βλάβη:
- Τραυματισμοί ή προηγούμενες χειρουργικές επεμβάσεις στην περιοχή της κοιλιάς μπορεί να προκαλέσουν φλεγμονή.
- Αυτοάνοσα νοσήματα:
- Ορισμένα αυτοάνοσα νοσήματα μπορεί να προκαλέσουν φλεγμονή της χοληδόχου κύστης.
Συμπτώματα:
Τα συμπτώματα της χολοκυστίτιδας μπορεί να είναι ήπια ή σοβαρά και συνήθως περιλαμβάνουν:
- Πόνος στην άνω δεξιά κοιλιακή χώρα: Ο πόνος είναι συνήθως έντονος και μπορεί να ξεκινήσει ξαφνικά. Ενδέχεται να επεκταθεί στον ώμο ή τη ραχιαία περιοχή.
- Πυρετός και ρίγη: Συχνά συνυπάρχουν με τη φλεγμονή λόγω μόλυνσης.
- Ναυτία και έμετος: Ειδικά μετά τα γεύματα, ιδιαίτερα αν είναι πλούσια σε λιπαρά.
- Ίκτερος (κίτρινο χρώμα του δέρματος και των ματιών): Αν η φλεγμονή προκαλεί απόφραξη των χοληφόρων αγωγών, η χολερυθρίνη συσσωρεύεται στο αίμα και προκαλεί τον ίκτερο.
- Γενική αδιαθεσία και κόπωση.
Διάγνωση:
Η διάγνωση της χολοκυστίτιδας συνήθως περιλαμβάνει:
- Κλινική εξέταση:
- Ο γιατρός μπορεί να ζητήσει από τον ασθενή να αναφέρει τα συμπτώματα και να εξετάσει την κοιλιακή περιοχή για σημεία ευαισθησίας ή φλεγμονής.
- Υπερηχογράφημα κοιλίας:
- Η πιο κοινή και αξιόπιστη μέθοδος για τη διάγνωση χολοκυστίτιδας. Αποκαλύπτει την παρουσία πέτρων στη χολή, φλεγμονή ή πύο στην χοληδόχο κύστη.
- Αξονική τομογραφία (CT):
- Χρησιμοποιείται για τη διάγνωση επιπλοκών όπως η διάτρηση της χοληδόχου κύστης ή άλλες σοβαρές καταστάσεις.
- Εξετάσεις αίματος:
- Ενδείξεις φλεγμονής (υψηλά λευκοκύτταρα), καθώς και αύξηση των ηπατικών ενζύμων και των χολερυθρίνης.
- Μαγνητική χολαγγειογραφία (MRCP):
- Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να γίνει για την απεικόνιση των χοληφόρων αγωγών και για να εντοπιστεί πιθανή απόφραξη ή άλλα προβλήματα.
- Ενδοσκοπική χολαγγειοπαγκρεατογραφία (ERCP):
- Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αφαίρεση πέτρων ή τη διάγνωση άλλων εμποδίων στους χοληφόρους αγωγούς.
Θεραπεία:
Η θεραπεία εξαρτάται από τη σοβαρότητα της χολοκυστίτιδας και τις πιθανές επιπλοκές. Οι βασικές προσεγγίσεις περιλαμβάνουν:
- Φαρμακευτική αγωγή:
- Αντιβιοτικά: Χορηγούνται για την καταπολέμηση βακτηριακών λοιμώξεων.
- Παυσίπονα: Χρησιμοποιούνται για την ανακούφιση από τον πόνο.
- Αντιφλεγμονώδη φάρμακα: Για την ανακούφιση από τη φλεγμονή.
- Λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή (αφαίρεση της χοληδόχου κύστης):
- Η πιο κοινή θεραπεία για τη χολοκυστίτιδα είναι η αφαίρεση της χοληδόχου κύστης μέσω λαπαροσκοπικής χειρουργικής επέμβασης. Πρόκειται για μια ελάχιστα επεμβατική διαδικασία που πραγματοποιείται με μικρές τομές και κάμερα.
- Ανοιχτή χολοκυστεκτομή:
- Σε περίπτωση σοβαρών επιπλοκών ή αν η λαπαροσκοπική επέμβαση δεν είναι δυνατή, μπορεί να απαιτηθεί ανοιχτή χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση της χοληδόχου κύστης.
- Αποστράγγιση:
- Αν υπάρχουν πύο ή σοβαρή φλεγμονή, μπορεί να απαιτηθεί η αποστράγγιση της χοληδόχου κύστης μέσω ενός σωλήνα για να απομακρυνθούν τα υγρά και να μειωθεί η μόλυνση.
Επιπλοκές:
Αν δεν θεραπευτεί, η χολοκυστίτιδα μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές, όπως:
- Διάτρηση της χοληδόχου κύστης: Μπορεί να προκαλέσει περιτονίτιδα, μια σοβαρή λοίμωξη στην κοιλιακή χώρα.
- Σήψη: Αν η μόλυνση εξαπλωθεί σε όλο το σώμα, μπορεί να προκαλέσει σήψη, που αποτελεί απειλή για τη ζωή.
- Απόφραξη των χοληφόρων αγωγών: Προκαλεί ίκτερο και μπορεί να επηρεάσει την ηπατική λειτουργία.
- Αναιμία ή αιμορραγία: Αν υπάρξουν σοβαρές επιπλοκές κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης.
Πρόληψη:
Η πρόληψη της χολοκυστίτιδας περιλαμβάνει τη διατήρηση ενός υγιούς βάρους, την υγιεινή διατροφή (χαμηλή σε λιπαρά), την τακτική σωματική δραστηριότητα και την αποφυγή της υπερκατανάλωσης λιπαρών τροφών, που ενδέχεται να προκαλέσουν πέτρες στη χολή.
